Ponarzekajmy na PHP

Trochę zamieszania zrobiła ostatnio akcja zbierania podpisów pod petycją do CKE, aby na maturze z informatyki w 2005 roku można było zdawać egzamin z PHP. Pomysł urodził się na forum php.pl.

Ja jestem za, a nawet przeciw. Gdybym miał wybór, pewnie pisałbym maturę z PHP, a nie np. z Turbo Pascala. Zresztą swoją pracę licencjacką też napisałem (głównie) o PHP. Więc czemu ten pomysł jest zły? Stronger już dobrze to wyjaśnił. Prywatnie uważam, że w szkole nie można się nauczyć programowania – od tego jest praktyka i długie godziny siedzenia przed monitorem, za które rodzina odsądza człowieka od czci i wiary. Ale szkoła powinna uczyć myślenia i wyrabiać dobre nawyki. PHP się do tego nie nadaje.

W tym momencie jestem hipokrytą, bo w przeciwieństwie do innych hakerów-krytyków, sam jestem przedstawicielem “generacji PHP”. Zaczynałem od Perla (szkolnych epizodów z Logo i Basicem nawet nie wspominam), ale dopiero poznanie PHP zbiegło się z czasem, gdy poważniej zacząłem myśleć o programowaniu. Nie mam też większej przeszłości z C (tym razem nie wliczam epizodów z uczelni).

Po paru miesiącach kodowania byłem już guru i śniłem o Dolinie Krzemowej. Otrzeźwienie przyszło po lekturze Thinking in Java. Okazało się, że książka o Javie może nauczyć więcej o programowaniu, również w PHP, niż 1,5 roku klepania skryptów i dwie inne opasłe książki.

W tym momencie dochodzimy do podstawowej różnicy między PHP, a “poważniejszymi” językami, jak Java czy C#. Gdy Rasmus Lerdorf wymyślał PHP, od początku postawił przed nim jedno, proste zadanie: nowe narzędzie miało mu ułatwiać zarządzanie własną stroną. Okazało się, że był to strzał w dziesiątkę, bo PHP świetnie nadaje się do tego celu. Na własne potrzeby ukułem teorię, że Java jest ludzi, którzy chcą coś zrobić dobrze, a PHP dla tych, którzy chcą coś zrobić (od razu zaznaczę, że mam na myśli aplikacje WWW, a nie bardziej ogólne zastosowania). Wykonanie małej czy średniej strony jest naprawdę szybkie. Nawet bez szukania w repozytorium PEAR czy PECL można w domyślnej dystrybucji znaleźć zestaw funkcji, który wystarczy 90% webdeweloperów. Składnia jest banalna, manual doskonały, a sieć roi się od tutoriali, przykładów i pomocnych ludzi. Język ma bardzo konkretne, wąskie zastosowanie i dobrze się w nim sprawdza.

Skoro jednak szkoła ma wyrabiać dobre nawyki, PHP odpada w przedbiegach. Gdy zaczynałem uczyć się Javy, uderzyło mnie, jak kompletnie jest przemyślana – po miesiącach z PHP było to objawienie. Sun zadbał nie tylko o przemyślany model obiektowy, ale też sugeruje takie “drobiazgi” jak spójne nazewnictwo czy standardowa dokumentacja. O niekonsekwencji autorów PHP, szczególnie jeśli chodzi o nazwy funkcji, napisano już dużo, więc nie będę tego powtarzał. Język ten dlatego jest taki “fajny”, bo pozwala zapomnieć o wielu rzeczach. O tym, że zmienne posiadają typ i zasięg (pamiętne zamieszanie po wydaniu PHP 4.10 i zmianie zachowania register_globals), albo że w OOP istnieje coś takiego jak hermetyzacja. Można się tym nie przejmować, jeśli WIE SIĘ, iż tego rodzaju rzeczy istnieją. Ale tego trzeba się najpierw nauczyć – czemu nie w szkole?

Mała dygresja: w tym tygodniu, z pewnych względów, przyjrzałem się trochę językowi Eiffel. Java i C++ są przy nim tak brudne i niekoszerne, jak PHP przy Javie. Chętnie zobaczyłbym Eiffela na maturze :).

Mimo wszystko, kocham moje PHP. Piątka jest już niemal “normalna” (chociaż szkoda mi, że nie doczekała się reorganizacji nazewnictwa, w tym wprowadzenia przestrzeni nazw) i można wreszcie myśleć o programowaniu obiektowym. Nie zajmuję się pisaniem na potrzeby “biurka”, tylko WWW, więc nie przeszkadza mi nędza PHP-GTK.

Dobrze, kończę już, bo właśnie dodaję do Fleksa obsługę komentarzy do newsów i artykułów. Kto zgadnie, w czym to piszę?